ულტრაბგერითი ენდოსკოპია

ზოგადი მიმოხილვა

ულტრაბგერითი ენდოსკოპია არის მეთოდი, რომელიც აერთიანებს ენდოსკოპიასა და ულტრაბგერით გამოკვლევას. ენდოსკოპი გამოიყენება სანათურიანი ორგანოების გამოკვლევისთვის. ულტრასონოგრაფიით კი ენდოსკოპისთვის მიუდგომელი ორგანოების გამოსახულების მიღება ხდება. ენდოსკოპიური ულტრასონოგრაფია მინიმალურად ინვაზიური სადიაგნოსტიკო და მკურნალობის მეთოდია.

სამედიცინო პრაქტიკაში ფილტვების ენდოსკოპიურ გამოკვლევას ეწოდება ბრონქოსკოპია. ულტრაბგერითი ენდოსკოპია კი გამოიყენება საჭმლის მომნელებელი ტრაქტისა და მის მახლობლად მდებარე ორგანოების ენდოსკოპიური გამოკვლევისა და ულტრაბგერითი გამოსახულების მიღებისთვის.

რა დროს ტარდება ეს პროცედურა?

ულტრაბგერითი ენდოსკოპია მიზნად ისახავს საჭმლის მომნელებელი სისტემის და მასთან ახლოს მდებარე ორგანოების ვიზუალიზაციას, როგორიცაა საყლაპავი, კუჭი, წვრილი ნაწლავი, მსხვილი ნაწლავი, სწორი ნაწლავი, პანკრეასი, ღვიძლი და ნაღვლის ბუშტი. თუ საჭმლის მომნელებელი სისტემის ორგანოების პირდაპირი გამოსახულების მიღება ვერ ხერხდება, ახლომდებარე ორგანოების გამოკვლევა ულტრასონოგრაფიით ხდება.

ულტრაბგერითი ენდოსკოპია (EUS) გვეხმარება საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის და მიმდებარე ორგანოების ობსტრუქციის, კენჭოვანი დაავადების, კიბოს, მეტასტაზების გავრცელების, ბარეტის საყლაპავის, კისტების და ანთებითი პროცესების დიაგნოსტირებაში. ენდოსკოპია იძლევა როგორც დიაგნოსტიკის, ასევე მკურნალობის შესაძლებლობას, ამიტომ გამოიყენება ამ ორგანოების კიბოს დიაგნოსტიკისთვის, განვითარების სტადიის, მკურნალობაზე პასუხის შესაფასებლად და ბიოფსიის მასალის აღებისთვის. გარდა ამისა, შესაძლებელია ულტრასონოგრაფიის თანხლებით კიბოს საწინააღმდეგო პრეპარატების შეყვანა პირდაპირ ღვიძლში, პანკრეასსა და სხვა ორგანოებში.

რისკები

ულტრაბგერითი ენდოსკოპიის შესაძლო რისკები თითქმის იგივეა, რაც კუჭ-ნაწლავის ზედა ტრაქტის ენდოსკოპიისა და კოლონოსკოპიის დროს. ეს გართულებები ძალზე იშვიათია და განვითარების შემთხვევაში, ჩვეულებრივ, ადვილად ხდება მათი მართვა. ყველაზე ხშირია წამლისმიერი რეაქციები და სისხლდენა ბიოფსიის ადგილზე. ენდოსკოპიის დროს საჭმლის მომნელებელი სისტემის პერფორაცია უკიდურესად იშვიათი გართულებაა.

ულტრაბგერითი ენდოსკოპიის ოთახში არის ყველა საჭირო ინსტრუმენტი და აღჭურვილობა შესაძლო რისკებისა და გართულებების სამართავად. პროფესიონალთა გუნდი მიმართავს ყველა ზომას გართულებების მინიმუმამდე შესამცირებლად, ახდენს პაციენტის ინფორმირებას შესაძლო რისკების და გართულებების შესახებ და ეხმარება მას შიშის და სტრესის დაძლევაში.

მოსამზადებელი პერიოდი

როგორც კუჭ-ნაწლავის ზედა ტრაქტის ენდოსკოპიური ულტრაბგერითი, ასევე ენდოანალური ექოსკოპიის დროს, როდესაც ენდოსკოპი სწორ ნაწლავში შეჰყავთ, საჭმლის მომნელებელი ტრაქტში არ უნდა იყოს მონელებული საკვების ნარჩენები და განავალი. ამ მიზნით პროცედურამდე მინიმუმ 6-დან 8 საათით უნდა შეწყვიტოთ საკვების მიღება ან მიიღოთ საფაღარათო საშუალება, რომელიც ასუფთავებს ნაწლავებს.

პროცედურამდე, პაციენტმა უნდა აცნობოს ექიმს ვიტამინების, საკვები დანამატების და იმ მედიკამენტების შესახებ, რომლებსაც იღებს დიაბეტის, ჰიპერტონიის, სისხლში ლიპიდებისა და ქოლესტერინის მაღალი მაჩვენებლის სამართავად. ექიმი, სხვა დარგის სპეციალისტებთან კონსულტაციის შემდეგ, მიიღებს გადაწყვეტილებას მედიკამენტების მიღების შეწყვეტის ან დოზის ცვლილების შესახებ.

პროცედურის დროს მიღებული დამამშვიდებელი საშუალების ეფექტის გამო, თან უნდა გახლდეთ ოჯახის წევრი ან მეგობარი რომელიც გაგიწევთ მეგზურობას პროცედურის დასრულების და ჯანმრთელობის მდგომარეობის დასტაბილურების შემდეგ. სხვა შემთხვევაში თქვენ შეგიძლიათ დახმარება მიიღოთ სამედიცინო პერსონალისგან.

ოპერაცია და პოსტოპერაციული პერიოდი

მოსამზადებელი პერიოდის დასრულების შემდეგ პაციენტი გადაყავთ ენდოსკოპიის კაბინეტში საპროცედურო მაგიდაზე.
ექიმი იყენებს სედატიურ საშუალებებს, რათა პაციენტმა არ იგრძნოს პროცედურის დროს დისკომფორტი. სედატიური საშუალებები დაგეხმარებათ მოდუნებასა და ჩაძინებაში. ამრიგად პროცედურის შედეგად გამოწვეული დისკომფორტი, ჭინთვისა და დეფეკაციის შეგრძნება დაიყვანება მინიმუმამდე. პროცედურის დროს მუდმივად მოწმდება პაციენტის სასიცოცხლო მაჩვენებლები.

კუჭ-ნაწლავის ზედა ტრაქტის გამოკვლევის დროს ხდება ენდოსკოპის პერორალურად, რექტალური ენდოსკოპიური ულტრაბგერითი გამოკვლევის დროს კი კოლონოსკოპის ანალური გზით შეყვანა. სპრეის საშუალებით ხდება ყელის გაუტკივარება, ასევე გამოიყენება რეზინის ხელსაწყო პირის გაღებულ მდგომარეობაში დასაფიქსირებლად.

შემდეგ ეტაპზე ენდოსკოპი ყელიდან გადააქვთ საყლაპავში. საყლაპავის ლორწოვანი გარსის დათვალიერების შემდეგ, ფასდება წრიული კუნთოვანი წარმონაქმნის,სპინქტერის ტონუსი და სტრუქტურა, რომელიც მდებარეობს საყლაპავის დისტალურ ბოლოსა და კუჭის შესავალს შორის.

საყლაპავის შემდეგ ენდოსკოპი გადადის კუჭში და იკვლევენ კუჭის ლორწოვანი გარსის ყველა უბანს (პილორუსი, ანტრუმი, კორპუსი). წყლულის არსებობის შემთხვევაში შეიძლება მოხდეს მისი ბიოფსია ან მოწვა სპეციალური მოწყობილობით. ან წყლულსა და მის გარშემო გარკვეული მედიკამენტების შეყვანით შეიძლება წარმოიქმნას ნაწიბუროვანი ქსოვილი. თუ შეინიშნება ლორწოვანი გარსის პათოლოგიური გასქელება, დაზიანებული ლორწოვანის მოცილებამდე შეიძლება ჩატარდეს ბიოფსია. საბოლოოდ, ენდოსკოპი გადადის თორმეტგოჯა ნაწლავში. თორმეტგოჯა ნაწლავის გამოკვლევის შემდეგ პროცედურა სრულდება.ამ პროცესში მიმდებარე ორგანოებისა და ლიმფური კვანძების ულტრაბგერითი გამოსახულების მიღება ხდება ენდოსკოპზე განთავსებული ულტრაბგერითი ზონდის გამოყენებით. საჭიროების შემთხვევაში, ულტრაბგერითი ხელმძღვანელობით ხდება ბიოფსიის მასალის აღება.

ენდოანალური ულტრაბგერითი გამოკვლევა ძირითადად გამოიყენება სწორი ნაწლავისა და პროსტატის ჯირკვლის დაავადებებისა და კიბოს დიაგნოსტიკის, მკურნალობისა და მონიტორინგისთვის. გაწერამდე ექიმმა შეიძლება გასცეს კვებითი რეკომენდაციები და დანიშნოს მედიკამენტები. შემდგომი გართულებების თავიდან ასაცილებლად მკაცრად უნდა მიჰყვეთ ექიმის მითითებებს.

პროცედურის დროს მიღებული სედატიური საშუალების ეფექტის გამო, თან უნდა გახლდეთ ოჯახის წევრი ან მეგობარი რომელიც გაგიწევთ მეგზურობას. სხვა შემთხვევაში თქვენ შეგიძლიათ დახმარება მიიღოთ სამედიცინო პერსონალისგან. არასასიამოვნო სიმპტომები, რომლებიც შეიძლება თან ახლდეს პროცედურას და შემდგომ პერიოდს, მოიცავს შებერილობას, გაზების დაგროვებას, ყელის მსუბუქ ტკივილსა და გაღიზიანებას. თუმცა, თუ შენიშნავთ ცხელებას, ქოშინს, განავალში სისხლს ან შავი ფერის განავალს, ყლაპვის გაძნელებას, მუცლის ძლიერ ტკივილს, ღებინებას ან ნაღებინებ მასაში სისხლს, მიმართეთ თქვენს ექიმს ან ეწვიეთ უახლოეს სამედიცინო დაწესებულებას.

შედეგები

ულტრაბგერითი ენდოსკოპიის დროს გამოვლენილი ყველა მონაცემი იწერება დასკვნაში. ბიოფსიის ნიმუშის აღების შემთხვევაში, ის შეისწავლება პათოლოგიურ ლაბორატორიაში. შედეგების გათვალისწინებით, ექიმი შეგატყობინებთ მკურნალობის, სიფრთხილის ზომებისა და რეკომენდაციების შესახებ.