ნაღვლის ბუშტის ლაპაროსკოპიული ოპერაცია

ზოგადი მიმოხილვა

ნაღვლის ბუშტი არის ორგანო, რომელიც მდებარეობს ღვიძლის ქვედა ნაწილის უკანა პროექციაზე. თუ ნაღვლის ბუშტი, სადაც ღვიძლის მიერ გამომუშავებული ნაღველი გროვდება, გამართულად არ ფუნქციონირებს, ნაღველი სქელდება და შეიძლება ქვებიც წარმოიქმნას. ნაღვლის პათლოგიური სიბლანტე და/ან სანაღვლე გზების კენჭებით ობსტრუქცია იწვევს ტკივილს და საჭმლის მომნელებელ სისტემის პრობლემებს.
ქოლეცისტექტომია არის ნაღვლის ბუშტის ქირურგიული გზით ამოკვეთა. ეს არის ერთ-ერთი ყველაზე ხშირად შესრულებული ოპერაცია ზოგადი ქირურგიის დარგში. უპირატესობა ენიჭება ლაპაროსკოპიულ მეთოდს. ლაპაროსკოპიული ქოლეცისტექტომიის გართულებების რისკი ძალიან დაბალია. ღია ოპერაციის დროს გართულების შესაძლებლობა ყოველთვის არსებობს.

რა დროს ტარდება ეს პროცედურა?

ნაღვლის ბუშტი არის ტომარა, სადაც გროვდება ნაღველი, რომელიც წარმოიქმნება ღვიძლის მიერ და ამუშავებს საკვებში არსებულ ცხიმებს. სანაღვლე სისტემა შედგება ღვიძლის, ნაღვლის ბუშტის, ნაღვლის საერთო სადინრისა და პანკრეასისგან.

ნაღვლის ბუშტში ქვების წარმოქმნა აფერხებს ან მთლიანად ბლოკავს ნაღვლის გადადინებას საჭმლის მომნელებელ ტრაქტში. ცხიმის მონელების დარღვევა, ნაღვლის სადინარებში ნაღვლის დაგროვება და ნაღვლის სადინრებისა და ნაღვლის ბუშტის გაღიზიანება ნაღვლის ბუშტის კენჭებით, როგორც წესი, იწვევს ტკივილს, შებერილობას, გულისრევას და ღებინებას. ნაღვლის ნაკადის შეფერხება იწვევს ნაღვლის ბუშტისა და ნაღვლის საერთო სადინრის ანთებას. ნაღვლის შეგუბების დროს კი ვითარდება სიყვითლე. პანკრეასის ანთება (პანკრეატიტი) არის კიდევ ერთი მდგომარეობა, რომელიც გამოწვეულია ნაღვლის ბუშტის ფუნქციონირების დარღვევით.

ღია ან ლაპარასკოპიული ქოლეცისტექტომია გულისხმობს ნაღვლის ბუშტის ქირურგიული მოცილებას ნაღვლის ბუშტის კენჭებით გამოწვეული ობსტრუქციისა და გართულებების სამკურნალოდ.

რისკები

ქოლეცისტექტომიის დროს გართულებების რისკი ძალიან დაბალია. მიუხედავად თანამედროვე მედიცინის შესაძლებლობებისა, რისკების სრულად თავიდან აცილება შეუძლებელია. ქოლეცისტექტომიის შესაძლო გართულებებია:

•     სისხლდენა
•     ინფექცია
•     ნაღვლის გაჟონვა
•     ნაღვლის ბუშტის მიმდებარე ქსოვილებისა და ორგანოების(ნაღვლის საერთო სადინარის, წვრილი ნაწლავის, პანკრეასის) დაზიანება
•     პანკრეატიტი
•     ანესთეზიასთან დაკავშირებული გართულებები
•     პოსტქოლეცისტექტომიური სინდრომი(ოპერაციის შემდგომ ჩივილების შენარჩუნება)

ქირურგი დეტალურად აგიხსნით მოსალოდნელი რისკებისა და გართულებების შესახებ.

მოსამზადებელი ეტაპი

ოპერაციის წინა მოსამზადებელი ეტაპი მედიკანას ყველა საავადმყოფოსთვის საერთოა.
ქოლეცისტექტომია არის პროცედურა, რომელიც ხორციელდება ზოგადი ანალგეზიის ქვეშ. ქირურგი აფასებს პაციენტის ჯანმრთელობის მდგომარეობას რათა დადგინდეს შესაძლო რისკები და მოხდეს იმ დაავადებების მკურნალობა, რომლებმაც შეიძლება გართულება გამოიწვიოს ოპერაციის დროს.

•    ჯანმრთელობის ისტორიის შესწავლა
•    დეტალური ფიზიკური გამოკვლევა
•    ლაბორატორიული ანალიზები და რადიოლოგიური გამოკვლევები
•    ანესთეზიოლოგის კონსულტაცია და ანესთეზიასთან დაკავშირებული გართულებების გამოსარიცხად საჭირო გამოკვლევები.

მას შემდეგ რაც დადასტურდება, რომ ოპერაცია არ წარმოადგენს საფრთხეს, წინა პერიოდში აუცილებელია თამბაქოს მოხმარების და იმ პრეპარატების მიღების შეწყვეტა, რომლებიც ზრდიან სისხლდენის რისკს. ასევე მიიღება გადაწყვეტილება სხვა პრეპარატების ან საკვები დანამატების შესახებ, რომლებსაც პაციენტი ოპერაციამდე იღებდა.

ოპერაციამდე ძალიან მნიშვნელოვანია პლასტიკურ ქირურგთან გასაუბრება, რომელიც ოპერაციის შესახებ პაციენტის დეტალურ ინფორმირებას ახდენს. იგი პაციენტს აცნობს პროცედურის დეტალებს, პოტენციურ რისკებს და უყვება რეაბილიტაციის პერიოდის შესახებ. გარდა ამისა ოპერაციამდე გარკვეული დროით ადრე პაციენტმა უნდა შეწყვიტოს საკვების და სასმლის მიღება, რის შესახებაც მას წინასწარ მიეწოდება ინფორმაცია. ეს მნიშვნელოვანი ფაქტორია ოპერაციის დაგეგმილ დღეს ჩასატარებლად. გარდა ამისა სხვა მწვავე თუ ქრონიკული დაავადებების(დიაბეტი, ჰოპერტონია და ა.შ.) სამკურნალოდ მიღებული მედიკამენტების შესახებ ოპერაციამდე უნდა აცნობოთ ექიმს. ექიმმა შეიძლება საჭიროდ ჩათვალოს დოზის დროებითი შეცვლა, ან წამლის მიღების შეწყვეტა. ექიმი მიიღებს ასევე გადაწყვეტილებას საკვები დანამატების და მცენარეული პრეპარატების მიღების გაგრძელების ან შეწყვეტის შესახებ.

პოსტოპერაციული პერიოდის სწორად წარმართვისთვის მნიშვნელოვანია წინასწარ დაიგეგმოს საავადმყოფოდან გაწერის შემდეგ საჭირო ქმედებები.

ოპერაცია და პოსტოპერაციული პერიოდი

ქოლეცისტექტომია ტარდება ზოგადი ანესთეზიის ქვეშ. უპირატესობა ლაპარასკოპიულ მეთოდს ენიჭება რეაბილიტაციის ხანმოკლე დროის, მცირე ჭრილობების და ნაკლები ტკივილის გამო. თუმცა, სხვადასხვა მიზეზის გამო ქირურგმა შეიძლება მიზანშეწონილად ჩათვალოს ღია ოპერაციის ჩატარება. ლაპარასკოპიული ოპერაციის დროს განვითარებული გართულებების გამო შესაძლოა საჭირო გახდეს ღია მეთოდზე გადასვლა. ლაპაროსკოპიული ქოლეცისტექტომია არის მინიმალური ინვაზიური ოპერაცია. საოპერაციო ოთახში ხდება სუნთქვის უზრუნველსაყოფად ხდება ტრაქეაში სასუნთქი მილის ჩადგმა, კეთდება ანესთეზია, საოპერაციო არეს ასეპტიკური დამუშავება. ამის შემდეგ ქირურგი აკეთებს ოთხ პატარა განაკვეთს. ერთ-ერთი მათგანიდან პირველ რიგში მუცლის ღრუს ავსებენ ნახშირორჟანგით. მეორე ჭრილობიდან შეაქვთ კამერა მოთავსებულია მუცლის ღრუში. სხვა ჭრილობები გამოიყენება მუცლის ღრუში ქირურგიული ინსტრუმენტების შესატანად.
ნაღვლის ბუშტის ამოკვეთის შემდეგ მას ათავსებენ სპეციალურ ჩანთაში და ერთ-ერთი მცირე ჭრილობის მეშვეობით გამოაქვთ მუცლის ღრუდან. ოპერაციის დასრულებამდე ქირურგი ამოწმებს მუცლის ღრუს, სანაღვლე სისტემას, ათვალიერებს დარჩა თუ არა ქვები მუცლის ღრუში და არის თუ არა ნაღვლის გაჟონვა.

ანესთეზიიდან გამოფხიზლებამდე ფაციენტზე მეთვალყურეობა მიმდინარეობს საოპერაციო ოთაში. შემდეგ კი გადაყავთ პალატაში. გარკვეული დროის შემდეგ მას შეუძლია ფეხზე წამოდგომა და სიარული სამედიცინო პერსონალის მეთვალყურეობის ქვეშ.

ქირურგი ნიშნავს ტკივილგამაყუჩებლებს პოსტოპერაციული ტკივილის სამართავად. თქვენ ასევე შეიძლება დაინიშნოს ანტიბიოტიკი ინფექციის გამოსარიცხად. ექიმი დეტალურად აგიხსნით როგორ უნდა მოიქცეთ ნაოპერაციევი არეს დასაცავად. ასევე აგიხსნით როგორ უნდა მოუაროთ ჭრილობას.
ოპერაციის დადებითი შედეგის შენარჩუნებისთვის ექიმის ინსტრუქციების ზედმიწევნით დაცვა უაღრესად მნიშვნელოვანია. ლაპაროსკოპიული ქოლეცისტექტომიის შემდეგ, თუ ოპერაციის დროს არ განვითარდა რაიმე გართულება, პაციენტი საავადმყოფოში რჩება ერთი ღამით.

თუმცა, თუ ჩატარდა ღია ოპერაიცია, პაციენტი საავადმყოფოში გაატარებს რამოდენიმე დღეს. ექიმი მას დეტალურ ინფორმაციას აწვდის ყველა საყურადღებო საკითხის შესახებ (დიეტა, ვარჯიში, ჭრილობების მოვლა სახლში და ა.შ.). საჭიროების შემთხვევაში, პაციენტებს გადაეცემათ საინფორმაციო ბროშურაც.
ძალიან მნიშვნელოვანია საავადმყოფოდან გაწერის შემდგომი გეგმიური ვიზიტები. თუ გაწერის შემდეგ ჭრილობის არეში იგრძნობთ სიწითლეს ან სიმხურვალეს, ან შენიშნავთ ოპერაციასთან დაკავშირებულ სხვა რომელიმე სიმპტომს, დაუყოვნებლივ მიმართეთ თქვენს პლასტიკურ ქირურგს.

შედეგები

ოპერაციის შემდეგ გამოჯანმრთელების დრო დამოკიდებულია ოპერაციის სახეობაზე. ღია ქოლეცისტექტომიის შემდეგ სრულ რეაბილიტაციას შეიძლება 6-8 კვირა დასჭირდეს. ლაპაროსკოპიული ქირურგიის დროს, სავარაუდოდ, 2 კვირაში განაახლებთ თქვენს ყოველდღიურ ცხოვრებას. ქოლეცისტექტომია პაციენტს ათავისუფლებს ტკივილისა და სხვა ჩივილებისაგან, რომლებიც გამოწვეულია ნაღვლის ბუშტის პრობლემებით. ნაწლავების ფიზიოლოგიაში ან სხვა სისტემებში ცვლილებების აღმოჩენის შემთხვევაში გაესაუბრეთ ექიმს.