აორტის სარქვლის კორექცია და შეცვლა

აღწერა

აორტის სარქვლის შეცვლა ღია ოპერაციული მეთოდით ტარდება და მას მიმართავენ აორტის სარქვლის შევიწროების ან უკმარისობის დროს.
აორტის სარქველი მარცხენა პარკუჭსა და მთავარ არტერიას-აორტას შორის მდებარეობს, რომელიც გულის მიერ ჟანგბადით მდიდარი სისხლის გადატუმბვის დროს იხსნება, მარცხენა წინაგულიდან მარცხენა პარკუჭში გადატუმბვის დროს იხურება. აორტის სარქვლის დაავადებები დასაწყისში შეიძლება უსიმპტომოდ მიმდინარეობდეს. დროთა განმავლობაში დაავადება ვითარდება და იწვევს ქვემოთ ჩამოთვლილ სიმპტომებს.

აორტის დაავადებებზე მიმანიშნებელი შესაძლო სიმპტომებია: ტკივილი გულ-მკერდის არეში, ქოშინი, დაღლილობა, თავბრუსხვევა და გონების დაკარგვა. შორსწასულ შემთხვევებში იგი შესაძლოა გახდეს გულის უკმარისობის მიზეზი.
აორტის სარქვლის დაავადების დიაგნოზის დასმის შემთხვევაში, მისი კორექციით ან გამოცვლით ხდება სიმპტომების შემსუბუქება და გულის უკმარისობის პროფილაქტიკა.

რატომ ტარდება ეს პროცედურა

თუ აორტის სარქველი იმდენად დაზიანებულია, რომ ვერ ხერხდება მისი კორექცია, გულსისხლძარღვთა ქირურგი ახდენს სარქვლის ტრანსპლანტაციას.
აორტის სარქვლის შევიწროების, უკმარისობის ან თანდაყოლილი პრობლემების დროს შეიძლება ჩატარდეს სარქვლის კორექცია, რომელსაც გააჩნია რამოდენიმე უპირატესობა. კერძოდ, დაბალია ინფექციის რისკი და ნაკლებად საჭიროებს სისხლის გამათხელებელ პრეპარატებს, რის გამოც არის ქირურგების პირველი არჩევანი.

აორტის სარქვლის კორექციის დროს განიხილება ორი ვარიანტი: ანულოპლასტიკა და ვალვულოპლასტიკა. ანულოპლასტიკა ტარდება აორტის სარქვლის სტრუქტურაში ფიბროზული რგოლის გაძლიერების პრინციპით. ამ მიზნით დაზიანებულ ადგილზე ნაკერის საშუალებით ხდება ხელოვნური რგოლის დამაგრება. ვალვულოპლასტიკის დროს კი ხდება დაზიანებული სარქვლის კორექცია.
დავადების სტადიისა და სხვა კრიტერიუმების გათვალისწინებით, სარქვლის რეკონსტრუქციის ან შეცვლის შესახებ გადაწყვეტილებას იღებს კარდიოქირურგი. აორტის სარქვლის ტრანსპლანტაციის შესახებ გადაწყვეტილება კონკრეტული კრიტერიუმებით მიიღება, რის დასადგენადაც საჭიროა რიგი გამოკვლევების და ანალიზების ჩატარება. გარდა ამისა, მიშვნელოვანია პაციენტის ასაკი და ჯანმრთელობის მდგომარეობა. თუ პაციენტს აღენიშნება გულის სხვა დაავადებებიც, შეიძლება ჩატარდეს კომპლექსური ოპერაცია.(კორონარული არტერიის შუნტირება, რიტმის დარღვევების ოპერაცია და ა.შ).

ოპერაციის დაწყებამდე დეტალური ინფორმაცია შეგიძლიათ მიიღოთ თქვენი კარდიოქირურგისგან.

რისკები

აორტის სარქვლის ოპერაციას თან ახლავს შემდეგი რისკები:
•  სისხლდენა
•  ინფექცია
•  გულის რიტმის დარღვევები
•  სიკვდილი
•  პარეზი
•  ანესთეზიასთან დაკავშირებული გართულებები.

თანამედროვე მედიცინის განვითარების მიუხედავად, შეუძლებელია რისკების 100%-ით თავიდან აცილება. პროფესიონალ ქირურგთა გუნდი მიმართავს ყველა ზომას გართულებების რისკის მინიმუმამდე შესამცირებლად. ისინი ოპერაციის დაწყებამდე პაციენტს აწვდიან ინფორმაციას ზემოთ ჩამოთვლილი რისკებისა და გართულებების შესახებ და ეხმარებიან შიშის და სტრესის დაძლევაში.

ოპერაციის წინა სამზადისი

ოპერაციის წინა სამზადისის პირველი ეტაპი მედიკანას ყველა საავადმყოფოსთვის საერთოა. პაციენტის მდგომარეობის გათვალისწინებით ექიმი იღებს გადაწყვეტილებას უნდა ჩატარდეს სარქვლის კორექცია თუ ტრანსპლანტაცია. შემდეგ ხდება პაციენტის ჯანმრთელობის მდგომარეობის შეფასება. საჭიროების შემთხვევაში ინიშნება დიეტა. ზოგჯერ საჭირო ხდება ცხოვრების წესის შეცვლა. ხდება თანმხლები დაავადებების მკურნალობა, რომლებმაც ოპერაციის მსვლელობისას შეიძლება გამოიწვიოს გართულებები.

ოპერაციის წინა პერიოდში აუცილებელია თამბაქოს მოხმარების და სისხლის გამათხელებელი პრეპარატების მიღების შეწყვეტა. ასევე მიიღება გადაწყვეტილება სხვა პრეპარატების ან საკვები დანამატების შესახებ, რომლებსაც პაციენტი ოპერაციამდე იღებდა. ამ სამზადისის დასრულების და წინასაოპერაციო პერიოდზე გადასვლის შემდეგ ტარდება ქვემოთ ჩამოთვლილი პროცედურები.

•    ჯანმრთელობის ისტორიის შესწავლა
•    დეტალური ფიზიკური გამოკვლევა
•    ეკგ და ექოკარდიოგრაფიასთან ერთად გულის ფუნქციონალური და სტრუქტურული შეფასება.
•    ლაბორატორიული ანალიზები და რადიოლოგიური გამოკვლევები.
•    ანესთეზიოლოგის კონსულტაცია და შესაძლო რისკების მინიმუმადე შემცირებისთვის საჭირო გამოკვლევები.

გარდა ამისა ოპერაციამდე გარკვეული დროით ადრე პაციენტმა უნდა შეწყვიტოს საკვების და სასმლის მიღება, რის შესახებაც მას წინასწარ მიეწოდება ინფორმაცია.

ოპერაციის შემდგომი პერიოდის სწორად მართვისთვის მნიშვნელოვანია წინასწარ დაიგეგმოს საავადმყოფოდან გაწერის შემდეგ საჭირო ქმედებები.

ოპერაციის შემდგომი პერიოდი.

აორტის სარქვლის შეცვლის ოპერაციისთვის მიმართავენ შემდეგი სამი მეთოდიდან ერთ-ერთს:

•    გულის ღია ოპერაცია: ქირურგი მკერდის ძვალზე დიდი განაკვეთის გატარებით ხსნის გულმკერდის ღრუს. ხდება გულის გაჩერება და გულ-ფილტვის მანქანის სახელით ცნობილი მოწყობილობით სუნთქვისა და გულის კუმშვადობის ფუნქციის შესრულება. სარქვლის კორექციის ან შეცვლის შემდეგ ჭრილობა იხურება და ოპერაცია სრულდება.
•    მცირედ ინვაზიური მეთოდი:პაციენტის მდგომაროების გათვალისწინებით, სარქვლის კორექციის ან შეცვლისთვის მკერდის ძვალზე ხდება მცირე განაკვეთის გავლება. ამ მეთოდს უპირატესობა ენიჭება ინფექციის მცირე რისკის, ჰოსპიტალიზაციის მცირე დროის და სწრაფი რეაბილიტაციის გამო.
•    *აორტის სარქვლის შეცვლა პერკუტანული ან ტრანსკათეტერული მეთოდით: პაციენტებში, რომელთათვისაც მიზანშეწონილი არ არის დიდი მასშტაბის ოპერაციის ჩატარება, მიმართავენ ამ მეთოდს, რომლის დროსაც დიდი სისხლძარღვიდან კათეტერის საშუალებით შეყავთ ხელოვნური სარქველი და ახდენენ დაზიანებული სარქვლის ჩანაცვლებას. მეორე ვარიანტის დროს ოპერაცია ტარდება მკერდის ძვალზე მცირე განაკვეთით. ოპერაციის მეთოდს ირჩევს ექიმი.

სარქვლის ჩანაცვლების ოპერაციებში გამოიყენება სამი ტიპის ხელოვნური სარქველი: ბიოლოგიური, იდენტური და მექანიკური. თითოეული მათგანის უპირატესობებსა და უარყოფით მხარეებზე უნდა გაესაუბროთ ექიმს.

აორტის სარქვლის შეცვლის ოპერაცია ზოგადი ანესთეზიით მიმდინარეობს და რამოდენიმე საათს გრძელდება. თუ ოპერაცია ღია მეთოდით ტარდება, მკერდის ძვალს ერთმანეთთან აახლოებენ მავთულის საშუალებით და ჭრილობას ადებენ გამწოვ ნაკერებს.

ოპერაციის დასრულების შემდეგ მუდმივი მეთვალყურეობისთვის ხდება პაციენტის მოთავსება ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში, სადაც მიმდინარეობს გულის რიტმზე, არტერიულ წნევაზე, სუნთქვაზე და სხვა სასიცოცხლო მაჩვენებლებზე დაკვირვება. ამ ეტაპზე პაციენტი არის მართვით სუნთქვაზე.

ინტენსიური თერაპიის შემდეგ პაციენტი რამოდენიმე დღის მანძილზე რჩება პალატაში, შემდეგ კი ხდება მისი გაწერა. გაწერამდე პაციენტს გადაეცემა მედიკამენტოზური მკურნალობის გეგმა და ოპერაციის შემდგომი პერიოდის რეკომენდაციები.(სამსახურში დაბრუნებასთან და ყოველდღიურ აქტივობებთან დაკავშირებით).

საავადმყოფოდან გაწერის შემდეგ, თუ იგრძნობთ ჭრილობის არეში სიწითლეს ან სიმხურვალეს, აღინიშნება ტემპერატურის მატება ან შენიშნავთ ოპერაციასთან დაკავშირებულ სხვა რომელიმე სიმპტომს, დაუყოვნებლივ მიმართეთ თქვენს ქირურგს.

შედეგები

აორტის სარქვლის კორექცია ან შეცვლა დიდი ოპერაციაა. პროცედურის შემდეგ საჭიროა გარკვეული დრო, რომ დაუბრუნდეთ ყოველდღიურ რუტინულ ცხოვრებას. ამასთან დაკავშირებით ექიმი წინასწარ ახდენს პაციენტის ინფორმირებას.

გრძელვადიანი პროგნოზები დამოკიდებულია ექიმის მიერ გაცემული რეკომენდაციების შესრულებაზე, მედიკამენტების რეგულარულად მიღებასა და ცხოვრების წესზე. მწეველებმა უნდა შეწყვიტონ თამბაქოს მოხმარება, შეინარჩუნონ ოპტიმალური წონა, გააკონტროლონ არტერიული წნევა, სისხლში შაქრისა და ლიპიდების დონე. შესაძლებელია საჭირო გახდეს გულის სარეაბილიტაციო პროგრამებში ჩართვა, სადაც სრულდება ოპერაციის შემდგომი სავარჯიშოები.

უმნიშვნელოვანესია წინასწარ განსაზღვრულ თარიღებში ექიმთან კონსულტაცია და ექიმისგან მიღებული რეკომენდაციების შესრულება.